Abdest Nedir ?

Konu: Abdest Nedir ? Ptsi Ocak 25, 2010 9:23 am

· Sargi üzerine mesh edilebilir mi?

Vücudun
herhangi bir yerinde kırık, çıkık veya yaradan dolayı sargı
bulunduğunda, abdest alırken veya guslederken bu sargı çözülerek altı
yıkanır ve yaranın üstü meshedilir. Ancak sargının çözülmesinin zararlı
olması halinde çözülmeyip üzerine meshedilebilir. Sargının çoğunluğunun
sadece bir defa meshedilmesi yeterlidir. Yapılan bu mesh ile, o uzuv
hükmen yıkanmış olur. Meshetmenin zararlı olması halinde, bundan da
vazgeçilebilir. Sargının abdestsiz veya cünüp iken sarılmış olması
meshe engel olmadığı gibi, sargı üzerine meshin belirli bir süresi de
yoktur; yara veya kırık iyileşinceye kadar aynı sargı üzerine
meshedilebilir.

Sargıya meshettikten
sonra bu sargı değiştirilse veya sargı düşse, mesh bozulmaz; iade
edilmesi de gerekmez. Ancak, yaranın iyileşip sargının çıkarılması
halinde, mesh bozulur. Yara iyileştiği halde, sargı açılmamış olsa bile
mesih bozulur.

· Varis çorabi üzerine mesh yapilabilir mi?
Varis
hastalığından dolayı ayağa giyilmesi gereken özel çoraplar, kırık,
çıkık üzerindeki sargı hükmündedir. Bu itibarla, varis çorapları
üzerine meshedilmesinde bir sakınca yoktur.

· Abdest uzuvlarinda yara veya hastalik bulunmasi halinde nasil abdest alinir?
Abdest
uzuvlarından birinde yara veya hastalık bulunan kişi, bu organın
yıkanması zarar verecekse, yıkamayıp ıslak elle mesheder. Mesh
edilmesinin de zarar vermesi durumunda, bu da terk edilir. Bu
rahatsızlık abdest veya gusül uzuvlarının çoğunluğunda ise, abdest veya
gusül yerine teyemmüm edilir.

· Mest nedir ve üzerine meshetmenin sartlari nelerdir?

Mest,
ayakları topuklarıyla beraber örten bir tür ayakkabıya verilen isimdir.
Abdest alırken, ayağa giyilen mestlerin üzerine meshetmek caizdir.
Ancak üzerine mesh edilebilmesi için mestin;

a) ayaklar yıkanarak alınan bir abdestten sonra giyilmiş olması,

b) ayağa giyilmiş olarak normal bir yürüyüşle yaklaşık 5 km. veya daha fazla yürüyecek kadar dayanıklı olması,

c) mestlerin bağsız olarak ayakta durabilecek kadar sağlam ve kalın olması,

d) Mestlerin her birinde, ayak parmağının küçüklerinden üçünün gireceği kadar genişlikte delik bulunmaması,

e) hemen suyu emerek ayağa geçirmemesi,

f) Mesti giyenin ayağının ön kısmında, elin küçük parmağıyla en az üç parmak yer bulunması gerekir.

Abdestli
olarak ayağına mest giyen kimse, mest giydikten sonra ilk defa
abdestinin bozulmasından itibaren, mukim ise bir gün, yolcu ise üç gün
mestleri üzerine mesh edebilir. Mesh ile abdest aldıktan sonra,
abdestli iken ayağından mestlerini veya birini çıkarırsa, hades
(abdestsizlik hali) ayağına geçmiş kabul edilir ve abdestini bozmadan
ayaklarını yıkayıp tekrar mestleri giymesi gerekir. Abdestsiz
çıkarmışsa, ayağını yıkayarak abdest alması gerekir. Süresi dolduğunda,
abdestli ise mestleri çıkarıp ayaklarını yıkaması yeterlidir; abdestsiz
ise ayağını yıkayarak tam abdest almalıdır.

· Çorap üzerine mesh edilebilir mi?

Mestler
üzerine meshin caiz olmasının şartları arasında; mestlerin bağsız
olarak ayakta durabilecek kadar katı olması, içine su almaması ve
normal yürüyüşle 5 km. veya daha fazla yürüyüşe dayanıklı olması yer
almaktadır. Bu şartları taşıyan çorapların üzerine meshetmek caizdir.
Bu nitelikleri taşımayan çorap üzerine meshedilmez.

Bunun
yanında, mestler üzerine giyilen çoraplar, ince olup, abdest alırken
üzerine meshedildiğinde altına ıslaklığı geçirirse, üzerine
meshedilmesinde sakınca yoktur. Mest üzerine giyilen çorap altına
ıslaklığı geçirmediği takdirde üzerine meshedilmesi caiz değildir.

· Çiplak ayak üzerine mesh edilir mi?

Abdestin
farzları dörttür; birer defa yüzü ve elleri dirseklerle beraber
yıkamak, başın dörtte birini meshetmek ve bir defa ayakları topuklarla
birlikte yıkamak.

Abdestin farzlarını
belirten Maide suresinin 6. ayetindeki, “ ercüleküm” kelimesinin bazı
kıraatlerde “ercüliküm” şeklinde esre okunmasından hareketle, ayakların
yıkanmasının değil, mesh edilmesinin farz olduğunu ileri sürenler
bulunmaktadır. Hz. Peygamber’in abdest bozduktan sonra almış olduğu
abdestte ayaklarını mesh ettiğinden bahseden bazı rivayetler
bulunmaktadır. Ancak bu rivayetler diğer hadislerle birlikte
değerlendirildiğinde, Hz. Peygamber'in bunu, namaz kılmak için aldığı
abdestlerde yapmadığı görülmektedir. Ayrıca söz konusu rivayetler,
ayakların çok az suyla yıkanması şeklinde de yorumlanmıştır.

Hz.
Peygamber, abdest alırken ayaklarını üçer defa yıkamış ve bunun
kendisinin ve diğer peygamberlerin abdesti olduğunu söylemiştir
(Buhârî, Vudû’, No: 155). Ayrıca, ayaklarını iyi yıkamayanları veya
ayaklarını meshedenleri gördüğünde, yüksek sesle “vay abdestte
yıkanmayan topukların ateşten haline, abdesti tam alınız!” diye iki
veya üç defa ikazda bulunmuştur. (Buhârî, Vudû’, No: 158; Müslim,
Taharet, No: 241; Ebû Dâvûd, Taharet, 46). Hz. Peygamber’in bu sert
ikazı, ayakların abdestte yıkanmasının farz olduğunu göstermektedir.

· Saç boyasi, kina, ruj, oje, jöle gibi makyaj malzemeleri abdest ve gusle mani midir?

Abdest
alırken, yıkanması gereken uzuvlardan birinde kuru yer kalırsa, abdest
sahih olmaz. Gusülde ise vücutta, suyun ulaşabildiği her yerin
yıkanması gerekir.

Bu itibarla,
abdest veya gusül alacak kimsenin, yıkanması gereken uzuvlarında, suyun
altına ulaşmasına engel olacak bir tabaka bulunmamalıdır. Oje gibi
vücut üzerinde tabaka oluşturup suyun bedene ulaşmasına mani olan
maddeler abdest ve gusle engel olur. Bunların abdest veya gusülden önce
giderilmesi gerekir. Buna karşılık deri üzerinde tabaka oluşturmayan
saç boyası, kına gibi maddeler abdest ve gusle mani değildir.

· Tuvalette abdest alinabilir mi?

Tuvalette abdest alınmasında bir sakınca yoktur. Ancak böyle yerlerde besmele, zikir ve duaların içten söylenmesi uygun olur.

· Abdestin tam olup olmadigi konusunda vesvese

Vesvese,
çeşitli sebeplerle insanın yaşadığı kararsızlık, şüphe ve kuruntu
halidir. Bu hal, çoğu kere abdest ve guslün tamam olup olmadığı
şeklinde görülmekte, elde olmayan kötü ve yanlış düşünceler şeklinde de
olabilmektedir.

Vesvese sebebi ile, gusül ve abdestin tekrarlanması gerekmez. Vesvese gelse bile abdest ve gusle devam edilmelidir.

Kişi
vesveseye itibar etmemeye çalışmalı, içe doğan şüphe ve tereddüt
hallerinin asılsız olduğunu kendine telkin etmeli, ayrıca zaman zaman
Felak ve Nas Surelerini, anlamlarını da düşünerek okumalıdır.

· Günes enerjisiyle isitilan suyla abdest ve gusül alinir mi?

Güneş enerjisi ile ısıtılan su ile, temiz olmak kaydıyla, abdest almak ve gusletmekte dinen bir sakınca yoktur.

· Özürlü kime denir, nasil abdest alir, özrü sebebiyle elbisesine bulasan necasetin hükmü nedir?Dinmeyen
burun kanaması, yaradan kan sızması, idrar tutamama, devamlı kusma,
kadınların hayız ve nifas dışındaki akıntısı gibi bedenî
rahatsızlıklar, en az bir namaz vakti süresince devam etmesi halinde,
özür olarak kabul edilmiştir. Böyle olan kimseye de özürlü denir.

İslâm
dini kolaylık dinidir; kişiye gücünün üstünde yük yüklemez. Özürlü
sayılan kişilerin ibadetlerini yerine getirebilmeleri için birtakım
kolaylıklar getirmiştir. Özürlüler, her vakit için abdest alır ve
mazeret teşkil eden rahatsızlığından başka abdest bozan bir hal meydana
gelmedikçe, bu abdestle o vakit içerisinde dilediği gibi namaz kılar,
Kur’an-ı Kerim okur ve diğer ibadetlerini yaparlar. Namaz vaktinin
çıkmasıyla veya başka abdest bozan bir halin meydana gelmesiyle özürlü
kimsenin abdesti bozulur.

Kişiyi
özürlü kılan hal, bir namaz vakti boyunca hiç meydana gelmezse, özür
ortadan kalkmış olur ve o kimse özür sahibi olmaktan çıkar.

Özürlü
kimseden akan kan, irin, idrar gibi şeylerin çamaşıra bulaşması
halinde, bundan kaçınılması mümkün değil ve temizlendiğinde tekrar
bulaşacaksa çamaşır yıkanmadan namaz kılınabilir. Fakat elbiseye tekrar
bulaşmayacaksa, yıkanması gerekir.

]

· Abdestin Mahiyeti ve Önemi
Farsça
âb (su) ve dest (el) kelimelerinden oluşan ve "el suyu" anlamına gelen
abdest, belirli ibadetlerin ifasının ön şartı olan ve kendisi de ibadet
mahiyetinde görülen bir nevi hükmî temizliktir. Arapça karşılığı
güzellik, temizlik ve parlaklık anlamına gelen "vudû"dur. Fıkıhta
abdest, "belli uzuvları usulüne uygun olarak su ile yıkamak ve
bazılarını da eldeki su ıslaklığı ile meshetmek" şeklindeki ibadet
temizliği olarak tarif edilir.

Abdestle ilgili olarak Kur'ân-ı Kerîm'de, "Ey iman edenler!
Namaza kalktığınızda yüzlerinizi, dirseklere kadar kollarınızı yıkayın,
başınızı meshedin ve topuklara kadar ayağınızı yıkayın. Eğer su
bulamazsanız temiz toprakla teyemmüm edin" (el-Mâide 5/6) buyurulur. Bu
âyet Medine döneminde nâzil olmuş ise de, müslümanların Mekke döneminde
mi‘rac gecesinde namazın farz kılınmasından itibaren namaz öncesinde
mendup bir davranış olarak abdest aldıkları bilinmektedir. Âyet bunu
müstakil bir hükümle teyit etmiş, ayrıca abdestin her amel için değil
namaz için farz kılındığını açıklamıştır. Hz. Peygamber de hem
müslümanlara fiilî olarak abdestin nasıl alınacağını göstermiş hem de
abdestsiz olarak kılınacak hiçbir namazın Allah katında kabul
olunmayacağını belirtmiştir (Buhârî, “Vudû”, 2; İbn Mâce, “Tahâret”,
47).

Abdest başlı başına maddî temizlik özelliği de taşıyıp sağlık
açısından bir dizi faydalar içermekle birlikte esasen hükmî temizlik
işlemi ve arınma yoludur. Bunun için de fıkıh dilinde maddî kirlilikten
temizlenme "necâsetten tahâret" olarak anılır; hükmî kirlilik olan
hadesten temizlik ise birer hükmî temizlik usulleri olan abdest ve
gusülle olur. Abdest ile ağız, diş, burun, el, yüz ve ayaklar gibi
kirlenmeye ve dışarıdan gelecek mikroplara en açık uzuvlar günde birkaç
defa su ile temizlenir. Bu sayede vücudun sinir sistemi ve kan dolaşımı
daha düzenli hale gelir ve vücuda fizikî-tıbbî birçok fayda sağlar.
Ayrıca abdest, namaz ibadetini ifa için yüce Allah'ın huzuruna çıkacak
müminin mânevî ve ruhî hazırlık ve temizliği de demektir. Bu yüzden
abdest, maddî temizlikle mânevî temizliği birleştirici, müslümana
mânevî yönden destek ve güç sağlayıcı bir anlam ve öneme sahiptir.

» Gusül Nedir ?
» Teyemmüm Nedir ?
» Namaz Nedir ?